Yaren KAYA
31 Mart Yerel Seçimleri sonrasında Elazığ Belediyesi Nisan ayı meclis toplantısında İhtisas Komisyon üyesi seçimlerinin Kanun ve Temayüllere aykırı olarak yapılmasının yankıları devam ederken, yeni dönem İl Genel Meclisinde İhtisas Komisyonları, ilgili yasaya göre yapılması sıkıntı yaşanmasının önüne geçti.
Son 50 yıldan bu yana 5 olan komisyon üye sayısı Belediye Başkanı Şahin Şerifoğulları’nın talimatıyla bu dönem 3’e düşürüldü. Gerçekleşen toplantıda komisyon üyelerinin hepsinin AK Partiden olması Muhalefet kanadındaki Meclis üyeleri tarafından büyük tepki toplamıştı. Elâzığ Belediye Meclisi Üyeleri yapılan seçimlerin ilgili Kanun ve temayüllere aykırı olduğunu ve bu durumu Yargıya taşıyacaklarını açıklamasının ardından gözler İl Genel Meclisine dönüştü. Belediye Meclis Toplantısında yaşanan olaydan sonra gerçekleşen İl Genel Meclis Nisan ayı toplantısındaki komisyon dağılımı herkese “demek ki oluyormuş” dedirtti.
KOMİSYONLARIN BELİRLENMESİ OYLAMA İLE YAPILIR
Belediye meclislerinde ihtisas komisyonlarına üye seçimi 5393 sayılı belediye kanununu 24. maddesine göre yapılmaktadır. 5393 sayılı kanunun 24. maddesine göre komisyon üye sayısını; Belediye meclisi, üyeleri arasından en az üç en fazla beş kişiden oluşan ihtisas komisyonları kurabilir. Bu da Meclis Üyesi sayısının 3,4 ve 5 olarak belirlenebileceği anlamına gelmektedir. Belediye meclisi komisyon üyelerini belirlemeden önce komisyonun kaç kişiden oluşacağını oylama ile belirmesi gerekmektedir.
Komisyon üye sayısı meclis tarafından belirlendikten daha sonra komisyon üye dağılımı yapılır. Üye dağılımı; her siyasî parti grubunun ve bağımsız üyelerin meclisteki üye sayısının meclis üye tam sayısına oranlanması suretiyle oluşturulur. Elazığ Belediye Meclisi toplam üye sayısı belediye başkanı dâhil 38 üyeden oluşmaktadır. Üye sayısı dağılımı partilere göre şöyle; AK Parti grubu Başkan dâhil 23 kişi, Yeniden Refah Partisi grubu 6 kişi, Cumhuriyet Halk Partisi Grubu 6 kişi, Milliyetçi Hareket Partisi grubu 3 kişiden oluşmaktadır.
Türkiye Belediyeler Birliği’nin Mart 2024 tarihinde yayınladığı İhtisas Komisyonları üye seçimi hesaplama cetvelinden yapılan hesaplamaya göre üye seçimi 3,4 ve 5 olarak hesaplandığında üye dağılımı şöyledir;
Belediye Meclisi, komisyon üye sayısını 3 olarak belirlediğinde üye dağılımı Ak Parti için 23/38=1,83 üye, YRP için 6/38=0,48 üye, CHP için 6/38=0,48 üye, MHP için 3/38=0,24 üye olarak hesaplanmaktadır. Yapılan hesaplamaya göre meclis, komisyon üye sayısını 3 kişiden oluşmasını belirlerse sonuç yuvarlanır ve yasa gereği Ak Parti 2 üye, diğer siyasi partiler ise 0,5’in altında kaldığı için komisyonda temsil edilemezler. AK Parti’nin 3 kişilik komisyona 3. ismi vermesi veya 2 kişiden oluşturması yasaya uygun değildir. Elazığ belediyesinin meclis siyasi parti üye dağılımına göre 3 kişilik komisyonlar oluşturulamaz.
YASALARA UYGUN YAPILINCA OLUYOR
Elazığ Belediye Meclisi Nisan ayı oturumunun aksine İl Genel Meclisi Nisan ayı toplantısında muhalefet partinin üyelerinin de ihtisas komisyonunda yer alması yasalara uygun olarak kararlar alınınca yapılabilineceğini gösterdi.
Elazığ Belediye Meclisinde Komisyonların belirlenmesinde Mecliste yer alan ve Komisyonlara üye verme yeter sayısına sahip olan partilerin üyelerinin de yer almasının Komisyon çalışmalarının kanuna uygun ve daha etkili olmasını sağlayacağını belirten Meclis Üyeleri, “Belediye Meclisi, komisyon üye sayısını 4 olarak belirlediğinde üye dağılımı; Ak Parti için 23/38=2,44 üye, YRP için 6/38=0,64 üye, CHP için 6/38=0,64 üye, MHP için 3/38=0,32 üye olarak hesaplanmaktadır. Yapılan hesaplamaya göre meclis, komisyon üye sayısını 4 kişiden oluşmasını belirlerse sonuç yuvarlanır ve yasa gereği Ak Parti 2 üye, YRP 1 üye, CHP 1 üye ile komisyonda temsil edilir. MHP ise 0,5’in altında kaldığı için komisyonda temsil edilemezler. Bu hesaplamadan dolayı meclis, üye komisyon sayını 4 kişiden oluşturabilir.
Belediye Meclisi, komisyon üye sayısını 5 olarak belirlediğinde ise üye dağılımı; Ak Parti için 23/38=3,05 üye, YRP için 6/38=0,80 üye, CHP için 6/38=0,80 üye, MHP için 3/38=0,40 üye olarak hesaplanmaktadır. Yapılan hesaplamaya göre meclis, komisyon üye sayısını 4 kişiden oluşmasını belirlerse sonuç yuvarlanır ve yasa gereği Ak Parti 3 üye, YRP 1 üye, CHP 1 üye ile komisyonda temsil edilir. MHP ise 0,5’in altında kaldığı için komisyonda temsil edilemezler. Bu hesaplamadan dolayı meclis, üye komisyon sayını 5 kişiden oluşturabilir. Bu şekilde Komisyonların oluşturulması Beledi Meclisinin çalışmalarının daha etkili olmasını sağlayacaktır.
Üstte belirtilen belgelere dayanarak Elâzığ Belediye Meclisinin Nisan ayı 13/04/2024 tarihinde almış olduğu kararlar kanuna aykırıdır. Oluşturulan komisyonların hukuki bir niteliği olmadığı aşikârdır. Hukuka aykırı oluşturulan komisyonların raporlarına istinaden alınacak meclis kararları da hukuk dışıdır. Bu konuda gerekli Yasal başvuruları yapıyoruz.” dediler.
YILDIRIM’IN ETKİSİ OLDU MU?
Elâzığ Belediye Meclisinde yaşanan olumsuzluk ve gerginliğin ardından gözler İl Genel Meclisi Toplantısına ve burada yapılacak olan Komisyon seçimlerine çevrildi. Belediye Meclisinde yaşanan olumsuzlukların İl Genel Meclisinde yaşanmaması için AK Parti Elâzığ İl Başkanı Şerafettin Yıldırım’ın etkisi oldu mu bilinmiyor ancak İl Genel Meclisi Toplantılarında Meclis Başkanı seçilen Av. Ömer Faruk Çelik’in Komisyon Seçimlerinde ilgili yasanın hükümlerini uygulaması ile herhangi bir olumsuzluk yaşanmadı.
Elâzığ Belediye Meclisinin Nisan ayı 13/04/2024 tarihinde hukuka aykırı olarak almış olduğu karardan sonra İl Genel Meclisi Nisan ayı oturumunda bakıldığında kararlar 5302 sayılı Kanunun 16. Maddesi gereğince hukuka uygun olarak alınmıştır. Bu nedenle uzlaşma ortamını sağlayan İl Genel Meclis Başkanı Av. Ömer Faruk Çelik’e ve siyasi parti grup başkan vekillerine teşekkür ederiz.
