İrfan ARSLAN
Elazığ’ın Harput kültür merkezinin UNESCO Dünya Miras Listesine girmesi için yapılan çalışmalarda nereye gelindiği, Harput’un kalıcı listeye girip girmeyeceği konusunda yapılan çalışmalarda neler yapıldığı konusunda hiçbir açıklama yapılmaması endişelere yol açtı.
2017 yılında yapılan çalışmalar ile masa sürede önemli mesafe kat edilen ve Geçici Listede yer alması sağlanan Harput’ta özellikle son yıllarda kalede yapılan çalışmalar ile eldi edilen buluntular ışığında Kalıcı Listeye girmesine artı avantajlar elde edecek mi?
GEÇİCİ LİSTEYE GİRME ÇALIŞMALARI
Binlerce yıllık tarihi ve kültürel mirasıyla açık hava müzesini andıran Elazığ’ ın tarihi Harput mahallesi UNESCO Dünya Geçici Miras listesine alındı. Pisa kulesinden daha fazla eğik Ulu Camii minaresi ve kalesi başta olmak üzere birçok tarihi içerisinde barındıran ve çok sayıda medeniyete ev sahipliği yapan Harput için süreç geçen yıl Şubat ayında başlatılmıştı. Ankara’ da Elazığ Kültür ve Tanıtma Vakfı ile Elazığ Belediyesinin ortak projesi olarak başlatılan projede yapılan müracaat sonuçlanmış olup, Harput geçici listeye alınmıştı.
Böylece Türkiye’nin UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’ndeki kültür varlığı sayısı 78’ e yükselmiştir. Geçici listede geçtiğimiz yıl 71 olan sayıya Harput tarihi kenti ile birlikte 7 miras daha eklenerek sayı 78’ e yükselmiş oldu.
ÇAĞLAR 14 AYDA GEÇİCİ LİSTEYE GİRDİK
Elazığ Kültür ve Tanıtma Vakfı Yönetim Kurulunun bu çalışmalarda öncülük yaptığı bilinen bir gerçek. Vakıf Başkanı Mehmet Çağlar o dönemde yaptıkları çalışmalarla ilgili açıklamasında ‘HARPUT’u bizim dışımızdakilere ve özellikle yabancılara tanıtmak için 14 aydır çok önemli çalışmalar yaptık. Bu süreçte geçen yıl Şubat ayından itibaren yurt içinde ve yurt dışında birçok çalışmamız oldu.
Vakfımızla Elazığ Belediye Başkanlığımızın ortak projesi olarak Harput’ un UNESCO Dünya Miras Listesine girmesi ile ilgili müracaatımızın üzerinden 14 ay geçti.
Önce bizden Harput’un Dünya Miras kriterlerinden tümünü karşılayıp, karşılamadığı soruldu. Bunu gerçekçi verilerle, gerek ulusal ve gerekse uluslararası düzeyde benzer alanlarla karşılaştırıldığında hangi kriter ya da kriterler kapsamında benzersizliğini; başka bir ifade ile ayrıcalığını ortaya koymaya çalıştık. Böylece niye Harput sorusunun cevabını doğru vermeye özen gösterdik. Özellikle sanat ve kültür değerlerini, en önemlisi Harput müziğini de öne çıkararak müracaat dosyamızın mükemmelliğini sağladık. Bütün bunların hepsini kapsayan dosyamızla Paris UNESCO yolculuğuna başladık ve 14 ayın sonunda geçici listeye girdik.
Bu yolculukta 16 Mayıs 2017 tarihinde Paris’te UNESCO’ nun kendi konferans salonunda “Harput Konferansı”nı gerçekleştirdik. Tarihçilerle, Fransız akademisyenlerle bir araya geldik. UNESCO yetkilileri ve Prof. İlber OLTAYLI ile binlerce yıllık medeniyet birikimi, tarihi ve kültür zenginliğini dünyaya tanıtmaya çaba gösterdik. Bu bağlamda “Harput Senfonisi” ile vizyonumuzu ortaya koymaya çalıştık.
Doğru yöntemlerle çalışıldığında sonuca nasıl hızlıca varıldığını gösterdik. Çok titiz çalıştık ve hızlı bir şekilde sonuç aldık ve geçici listeye girdik. Bundan sonraki süreçte hedefimiz kültürel ve tarihi varlıklarımızı evrensel bir boyuta taşımak adına Harput’un “Dünya Miras Listesi” ne alınmasıdır.”
Bugün Harput’un Dünya Miras Listesine dahil edilmesi için kalıcı listeye alınması için yapılan çalışmalar devam ediyor mu, ediyorsa bu çalışmalar hangi boyutta ve nelerin yapılması gerekiyor konusunda yetkililerden açıklama yapılması bekleniyor.