Zamlara nerden başlasam bilemedim!
Yetişmek mümkün değil…
Doğalgaz, elektrik, sigara, ekmek derken akaryakıta üst üste yapılan iki zamdan sonra tekrar zam…
Geçtiğimiz haftalarda 30 Eylül’ de 29 kuruş, 15 Ekim itibaren geçerli olmak üzere de motorine 41 kuruş, benzine 14 kuruş olmak üzere iki zam yapılmıştı. Şimdi de doların yükselişine bağlı olarak zam yağmuru gelmeye devam ediyor…
Bu defa da benzin ve motorine getirilen iki zammının ardından LPG’ye de 23 kuruşluk zam yapıldı. Yapılacak olan zam 21 Ekim 2021 gece yarısından itibaren pompa başında geçerli olmaya başlayacak.
Türk lirasının her geçen gün değer kaybetmesi beraberinde enflasyonun yükselmesi dolayısıyla da zam üstüne zam demek…
Ekmek parasını tır şoförlüğü, servis şoförlüğü, taksi işleterek ya da buna benzer meslekleri yaparak kazananları zora düşürdü. Kaldı ki milletin efendisi olan çiftçi de buna dâhil. Zaten tohuma ve gübreye gelen zamlardan dolayı bırakın maliyetine, zararına satmaya başlayan çiftçi, son yapılan zamlarla beraber artık bırakma noktasında.
Bazı servis şoförleri ve ticari taksi çalışanı son haftalarda yapılan zamlar nedeniyle araçlarını kapattı ya da kapatma noktasına gelmiş durumda.Çiftçiler de artan maliyetlerini karşılayamazken, akaryakıta gelen zamlarla berber artık ekip biçmek için kullanacakları araçları kullanamaz hale gelecekler.
İki kez yapılan zammın ardından gelen 23 kuruşluk yeni zam ile birlikte litre fiyatı 8 lirayı bulan motorin, zamlanan yeni fiyatıyla benzini geride bırakmak üzere.
Ülkede üretim düşerse elbette ki bu fiyatlara yansıtılacak.
Yılbaşından bu yana gübreye yapılan zam neredeyse %150 oldu. Ardından doğal gaza yapılan zamla beraber tekrar zamlanarak %200’ü aştı. Zaten zamlandığı için gübre alamayan çiftçi, yapılan ek zamla daha kötü duruma düştü. Ya kullanamayacak ya da olması gerekenden çok çok az miktarda kullanacak ki bu da verimi dolayısıyla da üretimi olumsuz etkileyecek. Dolayısıyla düşük olan ürünün fiyatında artış olacağı için ürüne olan arz azalacak.
Doğalgaza yapılan zamla beraber gübrenin hammaddesi olduğu için gübre fiyatında da artış olmuştu. Bunun üstene akaryakıtta da üst üste zam görmesi traktör kullanmasını vs. olumsuz etkileyeceği için dolaylı yoldan üretime de etkisi olacak. Yem fiyatlarına yapılan %30 zam, hayvancılığa dolaylı yoldan da ete zam anlamına geliyor.
Dövizin artması ile dışardan alınan girdilerin maliyeti de sürekli artıyor. Dışa bağımlı bir ülke olduğumuz için alınanların maliyeti arttıkça ürünlerin de ucuzlaması söz konusu değil.
Gıda ürünlerinde beklenen indirimler, maliyetlerin düşürülmesinden ve üretimin arttırılmasından geçer.
Akaryakıtta, gübredeki artışlar kar edemeyen çiftçinin tarımı bırakmasına yol açmış durumda.
Bu durum sadece bizde değil, dünya genelinde yaşanan global sorundur. Pandemi, küresel ısınma derken alt üst olan dünya ekonomisi beraberinde yaşanılan zamlar haliyle çiftçiyi ve üretimi olumsuz etkilediği için gıda fiyatlarındaki artışı beraberinde getirdi.
Zam üstüne zam sorunları çözmez. Aksine bozulan tren raylarından trenin devrilmesine zemin hazırlamaktan başka işe yaramaz.
Ülkenin, dışa bağımlılığı azaltarak, üretime ağırlık vermekten başka çare yok.
Çiftiçiye tam destek…
