Akaryakıt ve doğal olarak gıda fiyatlarındaki yüksek artışlara tepkiler devam ederken, önlem alınamayan enflasyon artışına paralel konut fiyatlarında da uçuk sayılar dolaşmaya başladı.
Son günlerde aşırı yüksek fiyatlarda satışları yapılan evler, şimdilerde herkesin gündemine yerleşmiş durumda.
İnşaat maliyetleri, ev satışlarına yansıtıldığı için tüketiciler konut sahibi olmakta bir hayli zorlanıyor.
Sıfır konutlardaki uçuk artış fiyatları nedeniyle konut sahibi olmak bir hayli zorlaşırken, ikinci el konut fiyatları da sıfır konut fiyatlarını aratmayacak seviyelere varmış durumda.
Hem vatandaşların hem de inşaat firmalarının gündeminde konut fiyatları şaşırtıcı seviyede. Son iki yılda inşaat maliyetlerindeki yüzde 300-400’e varan artışlar, konut fiyatlarına yansıtılınca sıfır konuttaki inanılmaz artış seviyeleri, ikinci el konutlarında artışına neden oldu.
İstanbul’da sıfır daire fiyatlarının metrekare satış fiyatı 8 bin TL’den başlarken, 60-70 bin TL’ye kadar çıkabiliyor. Site içinde istenirse, en düşük konut fiyatı 20 bin TL’ den alıcısına sunulmuş seviyede. Bu da site içinde sıfır durumdaki 100 metrekarelik bir konutun 2 milyon TL’den başlaması anlamına geliyor. En üst seviyede 60-70 bin TL’ye denk geliyor ki bu fiyat normal bir yer için geçerli.
En düşük metrekaresi 20 bin TL olan site içi 100 metrekarelik konuta 2 milyon değer biçilen fiyat, inşaatın yapım kalitesine ve bulunduğu konuma göre daha da artıyor.
Ankara’da en düşük konut fiyatın metrekaresi 3 bin ile 40 bin arasında değişiklik gösterirken, Elazığ’da da konut fiyatları çok da farklı değil.
Toki’ye ait konutların devir fiyatları bile 60 bin TL’den başlayıp 160 bin TL’ye kadar çıkıyor. Bu fiyat sadece hak devir fiyatı. Hakkı devri alınan konutların kimisinin 1400 TL taksitli, kimisinin de daha fazla ödemesi var. Bazısının ödemesi hemen başlarken, bazısı 2 yıl sonra başlıyor.
Toki hak devir talep eden konutlar dışında sıfır daire en yüksek fiyatlardan bir tanesini paylaşmak, konutta istenen uçuk fiyata da örnek olacağı düşüncesindeyim.
En yüksek konut fiyatlarından biri Çaydaçıra Mahallesi’ nde satışa sunulmuş 290 metrekarelik sıfır daire. Bu dairenin satış fiyatı olarak 2,5 milyon TL fiyat talebi bulunuyor. En düşük ikinci konut fiyatı ise 31 yaş üzeri 105 metrekare olan İcadiye Mahallesindeki konut olarak ilanlarda yerini almış görünüyor ancak konutun durumu içler acısı. Oturulacak durumda bile değil.
Bu fiyatları sadece nette verilmiş olan ilanlara bağlı olarak yazmış olsam da üç aşağı beş yukarı değişmeyecek. Elbette ilanlarda bulunmayan ucuz ya da daha pahalı konutların olmayacağı anlamı da taşımıyor. Bu fiyatlar, büyük şehirler için belki normal olabilir ancak; Elazığ’ın yapısı ve sosyal koşulları göz önüne alındığında istenen konut fiyatları olması gerekenden fazla.
Diğer yandan inşaat maliyetlerinin daha ne kadar artacağı konusundaki belirsizlikler yanında tedarik zinciri, hammadde, lojistik, ulaşım vs. sorunları birçok sektörde olduğu kadar inşaat sektörünün de artı maliyet yükü olarak uğraştığı sorunlar arasında. Bunlara ek bir de arsanın etkisi eklenince konut maliyetindeki artışın uçmamasına şaşmamalı.
Bir yandan da bazı işgüzarların bunu fırsat bilerek yüksek fiyat taleplerinde bulunmaları konutun ederinden daha fazla fiyatla sunulmasına, doğal olarak da piyasayı olumsuz etkilemesine yol açıyor.
Şehir içinde arsa bulmanın zorlaşması ve bu ek olarak arsa fiyatlarının da çok yüksek olmasıyla konut yapımları artık şehir merkezi dışında boş arazilere kaymış durumda. Çünkü müteahhit maliyetleri kendi lehine düşürmek zorunda. Bunu da şehir dışında uygun bulduğu tarla, arsa vs. yaparak halletme yolunda. Bir yandan bu kayma verimli tarım arazilerinin de konut yapımları için kullanılmasına yol açıyor ki şehir dışında pek çok alanda bu tür oluşumları görmek hiç de zor değil.
Sebep ne olursa olsun her şey arz-talep dengesi üzerine şekilleniyor. Bu evlere bu fiyatlarda talep olduğu sürece fiyatlar sürekli yükselmeye devam edecek.
Sorun belli, peki ya çözüm?
Her alanda ciddi fiyat dalgalanmaları yaşamaya devam ederken, bu artışlar nereye kadar devam edecek? Ben şaştım kaldım. Bilen varsa buyurun!
