İrfan ARSLAN
Elazığ Şeker Fabrikasında 2023 yılı kampanya döneminde üreticiler ile Fabrika yönetimi arasında sıkıntı yaşanıyor. Üreticiler bir an önce tarladaki ürününü fabrikaya teslim etmenin derdinde iken Fabrika Yöneticileri fabrikanın işleme kapasitesine göre ürün almanın çabasında. Günlük 2 bin 2500 ton işleme kapasitesine sahip olan Fabrika, üreticilere randevu sistemi ile ürününü fabrikaya teslim etmelerini istiyor. Ancak randevu tarihi gelmeden ürününü söken üreticiler de bu ürünü fabrikaya teslim etmenin, ürününü çürütmemenin derdinde.
FAZLA EKİM YAPTIRILDI İDDİASI
Elazığlı pancar üreticileri, bu yıl Elazığ dışında ki illerde de pancar ekiminin yaptırıldığını, 200 bin ton pancar işleme kapasiteli fabrikanın 350 bin ton üretim yapılması konusunda kota imzalattırdığını, özellikle Diyarbakır’da ekimi yapılan pancar nedeniyle sıkıntı yaşadıklarını belirterek, “Biz üretici olarak zaten gübreden, mazottan, nakliyeden dolayı önemli zararlar yaşadık yaşıyoruz. Buna birde pancarın teslimi konusunda yaşadığımız sıkıntı eklenince, sökümü yapılan pancarın kalitesinin düşmesi nedeniyle zarar ediyoruz. 200-250 bin ton işleme kapasitesi olan bir fabrika yöneticileri neden 350 bin ton pancar ekimi kotası imzalatıyorlar? 250 bin ton imzalansa bu sıkıntı daha az yaşanacak üretici sıkıntı yaşamayacak.” diyorlar.
RANDEVUSUZ ALAMIYORUZ
Elazığ Şeker Fabrikası Yöneticileri, 20 Eylül’de başlayan kampanya kapsamında üreticilere ürünlerini teslim için randevu sistemi ile bağlantı kurduklarını belirterek, “Randevusu gelen üretici ürününü sökerek ürününü fabrikaya teslim ediyor. Günlük 2 bin ton işleme kapasitesi olmasından dolayı bizde günlük 2 bin 2500 ton ürün alıyoruz. Randevu tarihi gelmeden sökülen ve fabrikaya getirilen ürünleri almamız mümkün değil. Çünkü o gün randevu verilen üretici ürününü getirecek ve fabrikaya teslimini yapacak. Geçmiş kampanya döneminde de verilen kota üreticiler ile kota anlaşması imzalanarak kampanya döneminde teslim alınmış ve işlenmiştir. Kaldı ki burada ki üreticilerimizden aldığımız pancarın bir bölümü Malatya’ya gönderiliyor ve orada işleniyor. Ülke genelinde bulunan 14 fabrikamızda da kampanya döneminde sistem bu şekilde işliyor.” dediler.
TARLADA DEPOLAMA YAPILIYOR
Geçmiş yıllarda üreticilerin söktükleri pancarları tarlada depoladığını ve zamanı geldiğinde fabrikaya teslim edildiğini belirten Fabrika Yöneticileri, “Erken söküm yapılması üreticinin tercihi. Böyle durumlarda üretici ürününü tarlada depolayıp daha sonra fabrikaya teslim ediyor. Bunda amaç, üreticilerin sökümünü yaptıkları tarlayı yeni sezona ekim yaparak hazırlama isteğidir. Ancak bu durum sıkıntıyı beraberinde getiriyor. Bu tablonun oluşmaması için üreticilerimizin randevularına bağlı kalarak söküm yapmaları gerekir. Kaldı ki geçmiş yıllarda hiçbir üreticinin ürünü tarlada kalmamıştır. Bu yıl da kalmayacaktır. Ancak kendilerine belirtilen randevu sistemine bağlı kalmaları şartı ile.” dediler.
DAVA AÇABİLİRİZ
Elazığlı Şeker Pancarı Üreticisi Av. Adnan Demir de pancar konusunda mustarip olduğunu belirterek, “Yıllık işleme kapasitesi 200.000 ton olan fabrika ile çiftçi arasında 350.000 ton sözleşme imzalanarak pancar üreticisi açıkça dolandırılmıştır. Devletin desteklemeleri ile ayakta durmaya çalışan çiftçi Elazığ Şeker fabrikası tarafından bilinçli mağdur edilmektedir, Pancar tarlaya depo ettirilip fabrikaya alınmıyor. Bu sayede güneşte pancar kilo kaybedip çiftçiye zarar ettiriliyor. Nakliye ücretleri üzerine ayrıca kepçeyle tekrar yükleme yaptırılarak çift masraf yaptırıldığı yetmeyip birde sıra vermeyip pancar teslim almayarak adeta çiftçiye zulüm ediliyor. Yağmur yağış olduğunda tarlaya giremeyecek çiftçi 9 aydır emek verdiği pancarını tarlada bırakmak zorunda kalacaktır. Bütün bunların müsebbibi şeker fabrikasını yönetemeyenlerdir. Sözleşme şartlarını yerine getirmeyen Şeker fabrikasına karşı mağduriyet yaşayanların dava açması gerekecektir.” dedi.
