Çocuklarıma küçükken öğretmeye ve uygulamaya çalıştığım bir konudur.
Yerli yerinde; Bir şeyin olması gerektiği veya uygun olduğu yerde bulunması anlamına gelir.
Çocuklarıma şöyle anlatıyordum: “Çaydanlığın, tüplü televizyonun üstünde düzenli bir şekilde durduğunu düşünün.Her ne kadar düzenli dahi olsa çaydanlığın yeri orası değildir.”
Düzenli olmak;Bir yapının ve eşyanın kurallı ve göze hoş gelecek şekilde bulunmasıdır.
Bunu da çaydanlığın mutfak masası üzerinde yatık durması örneğiyle anlatıyordum.
Çaydanlığın mutfak masasında olması yerinde olması demektir.
Ancak yatık bir şekilde durması düzenli değildir.
Bunu, büyüklere nasıl anlatacağımı düşünüyorum ve nereden başlayacağıma karar veremiyorum.
Yerli yerinde olmak, insan-eşya ve eşya-doğa ilişkisinin bir yansımasıdır.
İnsan, eşyayı önce kendisine ait olarak sonra da aracı olarak kullanır.
Ait olarak kullanması, takı şeklinde; aracı olarak kullanması, alet şeklinde ondan faydalanmasıdır.
İnsanlar, Alet-eşya ilişkisini; aletler ise eşya-doğa ilişkisini belirler.
Düzenlilik, bu ilişkilerin optimal ve estetik olmasında yarar sağlar.
Yavuz Sultan Selim Köprüsü, bulunduğu konum itibariyle İstanbul’un şehir merkeziyle hiç alakalı olmayan bir yerdedir. Bu, köprünün yerli yerinde olmadığının bir işaretidir.
Düzenli olma noktasında olayın mimari ve teknolojik boyutları işin içine girer.
Bu nedenle düzenli olup olmadığı ayrı bir konudur.
İstanbul Havalimanı ise İstanbul, Kocaeli ve Bursa illerinin ortak noktası olan Osmangazi Köprüsü ile bağlantı kurulabilecek en uygun yerde olmalıydı. Bu sayede yerli yerinde olurdu.
Düzen noktasında ise İstanbul Havalimanı da Yavuz Sultan Selim Köprüsü gibi teknolojik ve mimari açıdan düzenli olarak değerlendirilebilir.
Bu iki yapı üzerinden “Yerli Yerindelik”in mekân ve coğrafya ilişkisinin insan tarafından belirlenmesi ile ortaya çıktığını düşünüyorum.
Teknoloji, yerli yerinde olmayı göz ardı etti. Düzenlilikle göz boyadılar. Esas olan yerli yerinde olmak, düzenlilik işlerin düzgün ilerlemesi ve estetik içindir.
Bu nedenle, yerli yerindelik ve düzenlilik insanlara doğayı olumsuz etkilemeyecek şekilde hareket edebilmeleri için çocukken öğretilmelidir.
Sağlıcakla kalınız…
